[ Pobierz całość w formacie PDF ]

lata po latach, a zobaczycie, jak z wolna życiem pierś jego się napełni,
światłością myśli rozpłoną  bo praca dla bliz
nich, Felicjo, nie tylko
jest samym wydatkiem, ona także ogromny, jedyny może przychód
nasz stanowi, ona nie tylko bliz
nich, ale głównie nas samych kształci i
zbogaca  więcej przyjmujemy, niż nam dać jest podobnym. Oto spró-
bujcie tylko, dajcie pracować Beniaminowi  choć się razu w tę lub
ową stronę zachwieje, podtrzymajcie go na tej i na owej stronie. Sami
wkrótce się przekonacie, jaki nam z niego wyrobnik przybędzie.
 Za póz
no już! Za póz
no  rozbrzmiał jak wyrok surowy głos Se-
weryny.  Użyteczna praca nie może być ani jako ćwiczenie, ani jako
zachęta uważaną. Pan Bóg ją tylko na nagrodę dla wybranych swoich
zachował. Spojrzyjcie dokoła, moi państwo  widzicie, ile to ludzi gim-
nastykuje się, trudzi, poci, krząta, zwija  a ilu jest takich, którym
użytecznie pracować wolno? Garstka maleńka, z krociowego tłumu
chętnych garstka wyłączona kapłańska... garstka, do której może nawet
z nas, tu siedzących, żaden imienia swego nie dopisze w przyszłości 
bo ku temu innych stygmatów i nowych sakramentów trzeba  a wam
się zdaje, że ten biedny, ten bezduszny na próżnię swego znicestwienia
stygmata przyjmie właśnie i sakrament otrzyma?  Daremne wasze
zabiegi! Zostawcie go lepiej na tej, którą obrał, przepadłej i odpadłej
drodze jego. Niech się wywiązuje z długów zaciągniętych względem
społeczeństwa jedyną, jaką może złożyć nam, korzyścią  niechaj grozi
i ostrzega straszliwym upadku swego przykładem.
 Nie, nie!  z pośpiechem zaprzeczyła Emilia  musi być przecież
i dla niego środek jakiś wybawczy, nie godzi się tracić nadziei ocale-
nia...
 Ach! gdyby ten Beniamin mógł się modlić!  westchnęła Tekla.
Beniamin westchnął także.
NASK IFP UG
Ze zbiorów  Wirtualnej Biblioteki Literatury Polskiej Instytutu Filologii Polskiej UG
132
 Ach! gdyby ten Beniamin mógł się we mnie pokochać!...
dz
więcznym półgłosem szepnęła Augusta.
Beniamin nie wznosząc nawet oczu równie półgłosem szepnął:
 Fenariotka!...
W tej chwili Henryk zerwał się z miejsca, obie ręce jak do uścisku i
pieszczoty ku Beniaminowi wyciągnął:
 Bracie mój! Bracie! Gdybyś ty miał matkę!...  zawołał takim
przejętym, takiej głębokiej prawdy wykrzykiem, że się jego echo o
wszystkie nasze serca odbiło.
 Gdybym miał matkę!  powtórzył Beniamin i także wstał z miej-
sca swojego, usta mu drżały, łza w oku błysnęła  gdybym miał matkę!
O, pewnie, z potępienia wiekuistego tylko matka wybawić może...
 Więc słuchaj, powiem ci, Beniaminie, wszak wierzysz w ducha
nieśmiertelność...
Ale Beniamin nie słuchał już  wolnym krokiem ku drzwiom po-
stąpił i wyszedł  nie żegnany, nie żegnający  a co się z nim póz
niej
stało? próżno pytać. A
ysy Humboldt od owego wieczoru nigdy przy
kominkowym ogniu, wśród gromadki naszej, miejsca swojego nie za-
jął.
Przez jakiś czas tylko z jego wspomnienia snuły się zawsze długie
dysputy o potrzebie lub o niebezpieczeństwach wyłącznej miłości. Raz,
gdy się zdarzyła nowa pod tym względem wątpliwość, nowych do roz-
trząśnienia przyrzekłam dostarczyć faktów i powiedziałam moim uko-
chanym, że im odczytam rękopis, który się przypadkowo w moje ręce
dostał, a który mógłby niejeden ciemniejszy punkcik rozjaśnić. Wszy-
scy na to bardzo chętnie przystali i zaczęłam pierwszy mój odczyt
Książki pamiątek  drugi bez przerwy po pierwszym nastąpił, trzeci nie
bardzo się odwlekł, ale póz
niej między odczytem a odczytem coraz
dłuższe zapadały odstępy, każdy z nas miał coś ważniejszego, coś zu-
pełniej egoistyczniejszego na myśli, więc i czytania szły nader powol-
nie  kartek się odwracało niewiele... aż przyszło do tego na koniec...
Lecz o tym właśnie  teraz
niejsi moi czytelnicy na końcu się do-
wiedzą.
NASK IFP UG [ Pobierz całość w formacie PDF ]